Gemeente Voorst- De gemeente Voorst heeft, net als de rest van Nederland, een bijzondere opdracht te vervullen. Op weg naar een schonere wereld en op zoek naar alternatieve en/of nieuwe energiebronnen. Deze missie wordt binnen diverse dorpen van de gemeente verder uitgewerkt. Lokale initiatieven worden gestimuleerd en begeleid, waarbij kleinschaligheid een belangrijke motivator is. Niet de immens grote zonnevelden, maar juist hanteerbare projecten waar mogelijk een win-win situatie kan ontstaan. Door Jos Bosch
Burgers met Energie
Ze noemen zichzelf een burgercollectief, voortgekomen uit de missie die de gemeente Voorst heeft. Inmiddels zet energiecoöperatie ‘Burgers met Energie’ zich in voor een beter klimaat en de realisatie van doelstellingen uit het Klimaatakkoord van Parijs. Het collectief richt zich hierbij op de realisatie van lokale doelstellingen en ziet zichzelf ook als aanjager voor nieuwe projecten. Na lange tijd van voorbereidingen middels overleg, het vergaren van kennis, het aanvragen van subsidies en het opbouwen van een netwerk, gaat Burgers met Energie de boer op; letterlijk! Het eerste resultaat daarvan krijgt inmiddels gestalte.
We spreken met Jan Blankespoor en Wilco Hekkert. Beiden maken deel uit van het bestuur van het collectief, welke is ontstaan door de gemeenschappelijke missie maar zeker ook toen bleek dat er opnieuw sprake zou kunnen zijn van grootschalige commerciële zonnevelden in de Gemeente Voorst. Zeker, iedereen is doordrongen van het feit dat het anders moet in Nederland, inmiddels weten we ook dat het anders kán. Burgers met Energie legt daarbij de focus op lokaliteit en kleinschaligheid mét behoud van het landschap. Samenwerking is daarbij essentieel. Inwoners verdienen een stem als het gaat om de verduurzaming van hun leefomgeving. Daar hoort ook bij dat de energietransitie niet alleen wordt overgelaten aan de overheid en marktpartijen. Dat is waar de vrijwilligers zich voor inzetten.
De vier basiselementen
De website burgersmetenergie.nl geeft overzichtelijke informatie over alles wat te maken heeft met de lokale initiatieven van het collectief. De basis daarbij is: Zorg voor natuur en landschap, de zgn. Zonneladder (toepassing zonne-energie in de juiste volgorde), draagvlak onder inwoners en samenwerking met experts en andere partijen. Een gezond fundament waarop met elkaar kan worden gebouwd, betrokkenheid voor en door iedereen en werken met gezond verstand.
Verduurzamen van bedrijven
Burgers met Energie is onlangs van start gegaan met haar eerste speerpunt; het verduurzamen van bedrijven. Daarvoor zijn de eerste ondernemers benaderd en dat heeft ook al resultaten opgeleverd! Wilco Hekkert: “Het begint allemaal met een volledig inzicht in de energiehuishouding. Daarvoor voeren we de Energiescan voor Bedrijven uit. DOORadvies is het bedrijf dat deze scans professioneel uitvoert tegen een zeer vriendelijk tarief. Het levert een volledig inzicht op van het verbruik, het besparingspotentieel en mogelijkheden voor het duurzaam opwekken van energie.. DOORadvies is specialistisch en ervaren, ze hebben in andere regio’s al honderden scans uitgevoerd.”
Energiescan
De basis voor een goed advies is dus de Energiescan. De specialist gaat samen met de ondernemer het bedrijf doorlichten om te bezien, wat de ondernemer al heeft ondernomen op het gebied van energiebesparing als ook welke mogelijkheden er bedrijfsmatig liggen om verdere maatregelen door te voeren. ”We zien dat een aantal maatregelen geen grote investeringen vragen”, zo laten Wilco en Jan weten. “Ondernemers weten heel goed wat zij willen met hun bedrijf en zijn vaak al prima op weg met verduurzamen. Deze Energiescan helpt om een volledig beeld te krijgen van de mogelijkheden, inclusief investeringsplan met terugverdientijd.
Een voorbeeld uit de praktijk
Jan en Wilco hebben toestemming van maatschap Kleiboer, gevestigd in De Vecht, om hun bedrijf als voorbeeld te benoemen. Deze maatschap van vader en zoon is het eerste bedrijf in de gemeente Voorst dat het gehele traject doorloopt in samenwerking met Burgers met Energie. “Het bedrijf had al veel besparingspotentieel benut” aldus Wilco. “Toch kwamen uit het resultaat nog zes te nemen maatregelen die het bedrijf kan doorvoeren. Daarbij is sprake van drie quick-wins, waarbij de investering binnen vijf jaar wordt terugverdiend!”
Momenteel is er een enorm capaciteitsprobleem bij de netbeheerders. Ze kunnen de aangeboden energie niet kwijt op het energienet, oftewel de terug levering van energie is niet overal meer mogelijk (netcongestie). Dit zorgt er momenteel voor, dat veel initiatieven m.b.t. lokale opwek in de wacht staan. Dat is echter geen reden om niet al met verduurzaming aan de slag te gaan, zo blijkt bij de maatschap Kleiboer. Jan: “Wat het bedrijf nodig heeft aan energie gaat het zelf opwekken. Het kunnen terug leveren is dus niet noodzakelijk om een investering in zon-op-dak te laten renderen. Het bedrijf wordt zelfvoorzienend (energie-neutraal!) en daarmee komt de financiële bedrijfsvoering er beter voor te staan, ook als er niet kan worden terug geleverd aan het net.
Bij de uitvoering van de Energiescan staat het bedrijfsplan centraal. De evt. aanschaf van bijv. melkrobots en andere investeringen krijgen mede door de verduurzamingsmaatregelen een beter financieel plaatje mee.
Zorgen bij de ondernemers
De energieprijzen stijgen naar ongekende hoogten en daarmee worden de kosten voor ondernemers in sommige gevallen zorgelijk. De Energiescan levert je een balans op, maar ook een verduurzamingsplan. Wilco: “In andere regio’s heeft de scan in 85% van de gevallen geleid tot het nemen van maatregelen. Mensen zijn enthousiast doordat ze met het gedetailleerde en volledige inzicht nieuwe mogelijkheden zien om hun bedrijf aantrekkelijker te maken voor de toekomst”.
De maatschap Kleiboer is het voorbeeld van hoe zaken mogelijk worden gemaakt. De zoon wil verder met het bedrijf en wil investeren. Door verduurzaming van het bedrijf en het inzichtelijk maken van de financiële consequenties (lasten en baten), kan er een gedegen financieringsplan worden opgemaakt en komen middelen beschikbaar om te investeren.
Pak de kans!
De boodschap van Burgers met Energie is kort en krachtig. Pak de kans, het kost je nagenoeg niets! De Energiescan wordt grotendeels uit lokale subsidies betaald. Mede hierdoor kunnen ondernemers deelnemen tegen een kleine eigen bijdrage. Deze eigen bijdrage verdient zich al terug met het verkregen inzicht. “Laat je niet ontmoedigen door de netcongestie, de Energiescan kijkt naar jouw bedrijf in het licht van je toekomstplannen en het grotere geheel. We gaan uit van het bedrijfsmodel van de ondernemer, waarbij de randvoorwaarde is dat de onderneming moet kunnen voortbestaan en floreren. Daarmee is het onderdeel van de grotere transitie. Je wordt er qua ondernemer hoe dan ook beter van!” aldus Wilco en Jan. Overigens kunnen ook agrariërs uit de gemeente Apeldoorn deelnemen aan dit project.
Wie meer wil weten, kan terecht op de website ‘burgersmetenergie.nl’ waarop ook de contactgegevens van de bestuursleden staan vermeld.
woensdag 1 juni 2022