Van verval tot buitenkans
De voormalige boerderij met erf aan de Middendijk 26 was al langere tijd in een vervallen staat. Het werd in eerste instantie verkocht om er een grootschalige kalvermesterij te laten ontstaan. Het project werd afgeblazen toen de koper dit plan elders kon ontwikkelen. Nijbroek juichte en stond te popelen om het heft in eigen handen te nemen en daarmee zelf vorm en inhoud te geven aan de toekomst van deze, net buiten het dorp gelegen plek. Een buitenkans om een visie in werking te stellen.

Visiedocument
Plaatselijk Belang Nijbroek (PBN) is jaren geleden al gestart met het ontwikkelen van een visiedocument. “Gemeente Voorst was daar ook mee bezig en dus hebben we de handen ineen geslagen en het samen het document ontwikkeld.” We spreken met Harry Zwiers, voorzitter Coöperatie Polder Nijbroek. “Het is een mooi rapport dat gaat over biodiversiteit, energie, wonen en het voeren van de eigen regie. Het zelf in de hand houden van de ontwikkelingen.” De coöperatie waarvan hij voorzitter is, kwam ook voort uit de werkgroep ‘eigen regie’. “Wanneer je risicovolle projecten wilt aanpakken zonder financiële armslag, dan heb je een organisatie nodig die dat kan doen. Wat wij als coöperatie doen is wat er in het visiedocument staat. Daar past Plan 26 ook in, want het gaat over wonen en biodiversiteit”.

Plan 26
Het project aan de Middendijk 26 omvat de bouw van vijf woningen. De woningen symboliseren als het ware de tijden van voorheen. Zo is er plaats voor een woning in de vrije sector, het zogenaamde ‘hoofdgebouw’. Daarnaast worden er vier ‘schuurwoningen’ gebouwd. Deze woningen onder één dak betreffen twee koopwoningen op de hoeken en twee (kleinere) huurwoningen in het midden. Ook is er de wens om een veldschuur te plaatsen. Deze schuur zal onder meer ruimte bieden voor gereedschappen die dienen voor het onderhoud van de omgeving. Daarnaast is het de bedoeling om er vergaderruimte te creëren. Want vergadert zal er ook in de toekomst worden gedaan. Plan 26 is een pilot waarvan alle betrokkenen heel veel gaan leren. Maar er zijn meer erven in de omgeving waar boeren in de komende jaren de bedrijvigheden zullen gaan staken. Nieuwe plannen zijn daarbij niet uitgesloten, al zullen alle ambities eerst de focus krijgen op het huidige plan.

De toekomstige bewoners
Er is behoefte aan woonruimte, ook in Nijbroek. En evenals in alle andere dorpskernen van de gemeente Voorst, willen de dorpen de inwoners binnen de dorpsgrenzen kunnen houden door een goed woningaanbod. Daar zijn voor de gemeente Voorst nog verbeterpunten te behalen en inhaalslagen te maken. Beschikbare woningen is één ding, de betaalbaarheid ervan voor bijvoorbeeld starters of eenvoudigweg de kleinere portemonnee, zou een prioriteit moeten zijn voor een plattelandsgemeente die toch ook beseft, dat een essentieel onderdeel van gemeenschapszin nog altijd wordt gevormd door geboren en getogen dorpsbewoners. Het zullen dan ook inwoners van Nijbroek zijn, die primair meedingen naar een woonplek op het erf van nummer 26.

Samenwerking met gemeente Voorst en provincie
Wouter IJsseldijk is adviseur ruimtelijke ordening bij de gemeente Voorst. “Vanuit Plaatselijk Belang was wel behoefte aan de visie over de polder en ook vanuit de gemeente waren er belangen en aspecten, hoe wij daarmee om willen gaan. Er hebben gesprekken plaatsgevonden en met behulp van o.a. Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (deels financiering) en expertise van bijvoorbeeld de Universiteit van Wageningen zijn we met z’n allen een discussie aangegaan.”

Gemeenschapszin
In totaal werden er drie bijeenkomsten georganiseerd om te praten over de toekomst van Nijbroek, waarbij iedere geïnteresseerde welkom was. “Het dorpshuis zat alle keren stampvol! Het dorpshuis zit altijd vol bij een vergadering van Plaatselijke Belang Nijbroek. Dat zegt genoeg!” aldus een zeer enthousiaste Harry Zwiers. Die gemeenschapszin komt ook tot uiting, wanneer we spreken over het onderhoud van groenvoorzieningen. “Je wil niet weten hoe het terrein er hier uitzag. Zes meter hoge braambegroeiing. Het was een kwestie van een zaterdag met een grote groep mensen aan de slag met bosmaaiers en leren handschoenen.” Maar ook eerder trokken de inwoners samen op. In een ver verleden ontstond hierdoor dorpshuis De Arend en meer recent werd gemeenschappelijk gewerkt aan het lichtplan van de dorpskerk.

Jubelstemming van gemeente en provincie
Tijdens de kijkdag waren de werkgroepen en belangenvereniging goed vertegenwoordigd. Hun kennis en enthousiasme werden gedeeld met wethouder Lagerweij namens gemeente Voorst en gedeputeerde Peter Kerris namens provincie Gelderland. Tijdens een korte toespraak spraken beide heren vol lof over de plannen, de samenwerkingen en vooral het brede draagvlak vanuit de bevolking. Hun ‘jubelstemming’ is een grote motivator voor de denkers en doeners in Nijbroek, met een groot hart onder de riem. Er zijn nog wat struikelblokken welke aandacht verdienen, zoals de voorzieningen van energie (zonnevelden en de samenwerking met energieleveranciers) en een aanpassing van het bestemmingsplan. Wethouder Lagerweij ging nog wat dieper in op de visie en missie aangaande het behoud van cultuur historische waarde van landschap en gebouwen en onderstreepte nog eens, dat gemeente Voorst altijd voorstander is van samenwerkingen.

Polder Nijbroek
Het gebied tussen de Vloeddijk, Veluwsedijk, Bekendijk, Kadijk en Zeedijk is een eeuwenoud landschap, een unieke en cultuurhistorische waardevolle plek. “De polder van Nijbroek is onder de kenners wereldberoemd in Nederland!” aldus Harry Zwiers. Het landschap ontstond na ontginning van moerasgronden, waarbij sloten en weteringen de landstroken omsluiten. In tegenstelling tot veel andere gebieden, is het polderlandschap van Nijbroek door de eeuwen heen vrijwel ongeschonden gebleven. Weliswaar waren er veranderingen, zoals het verdwijnen van bijvoorbeeld houtwallen, maar de eigenlijke structuur bleef bewaard. Polder Nijbroek kenmerkt zich dan ook door vruchtbare landbouwgrond en er is alles aan gelegen, om dit ook voor de toekomst te kunnen behouden.

Voor wie meer informatie wil, krijgt een goede indruk op de site www.poldernijbroek.nl.

Plan 26 staat ook beschreven op de site www.mijnhuisstaatingelderland.nl

Uiteraard kan er ook contact worden opgenomen met de betrokkenen en werkgroepen.