Wat is gezonde voeding? Dat was de eerste vraag die Annet Reimert (sociaal werker Mens en Welzijn), Imelda Vriend (wijkverpleegkundige bij gemeente Voorst), Annelies van Dulmen en Gerdie Wassink (beiden bestuurslid van Trefpunt Duistervoorde) zichzelf en elkaar stelden. Voor dit interview zitten ze nog eens samen aan tafel en kijken terug op een bijzonder mooie, intensieve en succesvolle periode.

Waar begin je?
De ‘missie’ is helder, vanuit de gemeente Voorst komt het verzoek, gericht aan Trefpunt Duistervoorde in Twello en Mens en Welzijn Voorst, om in te zoomen op het geven van gezonde informatie aan de mensen. Gezond en actief ouder worden, specifiek gericht op voeding. De werkgroep gaat met elkaar in gesprek. “We gingen de discussie aan over wat gezonde voeding is. En hoe gaan we daar projectmatig handen en voeten aan geven? Het brainstormen was daarbij zeer waardevol” aldus de groep.

Verschillende activiteiten
Onder aanvoering van de werkgroep werden meerdere activiteiten rondom het thema voeding georganiseerd. Een reeks van tweemaal drie avonden kookworkshops, het organiseren van informatieavonden én er werd ingezoomd op het veranderen van patronen. De kookworkshops stonden daarbij onder de professionele leiding van ‘De Kookjuf’ Tineke. Zij is onder meer lerares koken in het speciaal onderwijs en gediplomeerd kok.

Gezond eenvoudig voordelig
De basis ingrediënten voor de workshops waaraan maximaal 8 personen konden deelnemen. Daarbij géén pakjes en zakjes, maar alles vers. Dat betekent dus ook, dat je als voorbereidingen zelf gaat snijden en schillen. De deelnemers leerden snijtechnieken maar ook, dat je aardappels bijvoorbeeld in de schil kunt koken.

Door de basis van gezond, eenvoudig en voordelig is het ook aantrekkelijk voor veel mensen om zich te laten verleiden, bewuster en actief bezig te zijn met eten. Verse groente en fruit lijkt soms duur te zijn, maar wat kosten de alternatieven? De voorverpakte en/of kant & klaar maaltijden uit de supermarkt, hoe gezond is dat? Terwijl de maaltijdenservice aan huis vaak vrij kostbaar is.

Het uitdagende van de kookworkshops zorgde ook voor veranderingen in de eetpatronen. Wat gebeurt er eigenlijk? Met jou en met je zintuigen?” Deelnemers deden nieuwe ervaringen op en deelden dat ook met elkaar.

Wat proef je?
Er zijn informatieavonden gegeven bij Trefpunt Duistervoorde, Mens en Welzijn, Benring, Ouderenbond en Zonnebloem. Het belangrijkste doel van deze bijeenkomsten was: bewustwording. “Tijdens deze bijeenkomsten hebben we deelnemers bijvoorbeeld een rozijn laten proeven of kikkererwtensoep. Heb je wel eens linzensoep gegeten? Soms hebben we de neiging om ‘nee dank je’ te zeggen tegen iets dat we niet kennen of dat er op het eerste gezicht wat vreemd uitziet. Maar wanneer je niet naar eten kijkt en alleen maar gaat proeven, hoe is dan de ervaring?”

Verandering van patronen
De werkgroep zag dat de – soms vastgeroeste – patronen van mensen veranderden. De man die bijvoorbeeld nooit hielp met koken ‘omdat ik het niet kan’, ging actief helpen door het snijden van bijvoorbeeld de groenten. “Daarbij is het sámen doen ook een belangrijke factor” aldus de werkgroep.

Bij het Trefpunt en Mens en Welzijn werd gestart met fruit bij de koffie, want ook dat is bewustwording. De vanzelfsprekendheid van het koekje bij de koffie vervangen door iets waar je niet direct bij stil zou staan.

Voeding is meer dan eten
Het begint namelijk met bewustwording en zelfs dát begrip is veelzijdig. Weet je wat je eet? Kijken we op de voedingsetiketten voordat we iets kopen? En begrijpen we alles dat wordt vermeld op de verpakking? Wat weten we over specifieke producten die verwerkt zijn in voeding? En is iets dat we als gezond bestempelen, ook echt gezond?

Bewustwording heeft ook alles te maken met eetpatronen. Eet je altijd hetzelfde of juist heel gevarieerd? Ben je iemand die graag iets nieuws wil proeven of blijf je liever bij het eten dat je al kent? En ben je niet echt een wereldontdekker qua eten, zou je wel eens wat nieuws willen uitproberen?

Life events
Het vasthouden aan voedingspatronen of juist het loslaten daarvan kan te maken hebben met zogenaamde life events. Je bent misschien een leven lang samen geweest met je partner en ineens sta je nu alleen in het leven. Dat doet van alles met je maar kan ook sterk ingrijpen in je eetpatroon. Kookte je voorheen samen? Of heb je nooit gekookt en moet je dat nu gaan leren?

Ook ziekte of bijvoorbeeld minder valide zijn, hebben invloed op het voor jezelf zorgen. Kun jij je boodschappen nog zelfstandig doen? Lust je überhaupt nog eten? Is het nog leuk om te eten, vooral wanneer je alleen bent?

Omzien naar elkaar
De deelnemers deden nog een belangrijke ontdekking. Samen eten bereiden en met elkaar aan tafel is vele malen leuker dan het alleen zijn. “Er ontstonden zelfs afspraken aan tafel tussen mensen, die elkaar ook buiten de workshops om bezoeken en samen eten” laat de werkgroep weten. “In de Benring zijn nu zelfs afspraken gemaakt om vaker samen te gaan eten.”

Samen eten vinden heel veel mensen fijn en het blijkt dat mensen dan ook meer eten. Want er zijn mensen die afvallen zonder dat ze het weten. Bij sommigen is zelfs sprake van ondergewicht en zoiets kan ongezien ontstaan.

Eten is leuk!
En daarmee meer dan alleen maar vers, groene en fruit. “Waarom zou een kroket ongezond zijn?” stellen Annet, Imelda, Annelies en Gerdie vast. Wanneer je enorm kunt genieten van die heerlijke snack of jbijvoorbeeld chocolade, laat je dan vooral niet tegenhouden en geniet daarvan!

Lekker eten in 2025
De werkgroep heeft veel geleerd van de deelnemers, waarbij iedereen super enthousiast is en graag een vervolg wil hebben van het afgelopen jaar. Daarvoor lopen al de nodige aanvragen, bijvoorbeeld voor subsidies. Maar er wordt ook gekeken naar wat de mensen zelf willen en/of wat ze zelf kunnen bijdragen. Lekker en gezond eten in 2025? Daar wordt hard aan gewerkt!