Ze hebben een steunpunt in het gemeentehuis aan de H.W. Iordensweg in Twello, ruime werkplekken en centraal gelegen in de gemeente Voorst. Toch staat het voor wat betreft zichtbaarheid in schril contrast met de politiebureaus van ‘vroeger’: het oude gemeentehuis op de hoek H.W. Iordensweg-Binnenweg bijvoorbeeld of het latere bureau aan de Veilingstraat, beiden in Twello.

Demi: “Tijden veranderen en daarmee ook het werk van de politie. Een fysieke locatie is een mooi middel, maar geen doel.” Chris: “Veel meer criminaliteit speelt zich online af en we rijden liever rond dan dat we op een bureau zitten te wachten totdat er mensen naar ons toekomen.”

Ons kent ons met korte lijntjes
“We zijn wijkagent geworden om laagdrempelig te zijn” laat Demi weten. “We willen voor het verbindende staan, het ons kent ons met korte lijntjes.” Daarom stond ze maandag 10 maart met de koffiewagen in de dorpskern van Twello. In contact komen met de burgers “en dat was super leuk!” De politie was niet de enige zichtbare partij tijdens de koffiepraat. Jongerenwerkers, jeugdagent, Stimenz, budgetcoaches, een afvaardiging van de gemeente. Demi: “Er kwamen ontzettend veel mensen op af, de meesten hadden van tevoren al opgeschreven wat ze wilden vragen of melden.”

‘We draaien gewoon mee in de 24/7 molen’
Deze actie zal geen structureel karakter hebben, de factor tijd speelt daarin een bepalende rol. “We draaien gewoon mee in de 24/7 molen” vertelt Chris. Maar welke molen is dat dan? “We hebben bereikbaarheidsdiensten via het alarmnummer 112, we draaien weekenddiensten, nachtdiensten, horecadiensten en we hebben de wijkdiensten.”

Beiden werken 36 uren per week, verdeeld over vier dagen. Van die vier dagen zijn er twee voor de wijk. “Maar we zijn er wanneer mensen ons nodig hebben” vult Demi aan. De bezetting van politie moet gedekt zijn binnen alle gemeentes van de IJsselstreek: Zutphen, Lochem, Voorst en Brummen. Dat zijn nóg meer kilometers dan alleen die binnen de gemeentegrenzen van Voorst.

Chris: “Overigens betekenen andere diensten dan wijkdiensten niet per definitie, dat wij niets voor de wijk kunnen doen. Ons type werk vraagt om flexibiliteit. Niets laat zich namelijk plannen bij de politie.”

Wat is dan wijkwerk?
Demi: “Vanuit mijn huis rij ik naar Zutphen, omkleden, voertuig pakken en dan naar het steunpunt in Twello. E-mailberichten beantwoorden die gericht zijn aan mij of het werkgebied, mensen terugbellen, afspraken plannen of gesprekken voeren met samenwerkingspartners, zoals de woningbouwvereniging, gemeente of hulpverlenende instanties. Maar het kan maar zo zijn dat we worden ingezet voor een reanimatie, huiselijk geweld of een winkeldiefstal: geen dag is hetzelfde!”

Signaleren en adviseren
Voor het wijkwerk staan 2 van de 4 werkdagen, inclusief de structurele overleggen met verschillende instanties. “Wijkwerk is een stukje signaleren en adviseren” legt Chris uit. “We krijgen heel veel vragen en problematiek vanuit de wijk. Niet alles daarvan hoort bij de politie thuis, maar wij krijgen wel de vragen. Wij gaan dan kijken wat de onderliggende hulpvraag is.” Dan zijn er nog de neventaken. Zo is Chris voor alle vier gemeenten aanspreekpunt voor problematiek rondom personen met onbegrepen gedrag, hetgeen parallel loopt aan alle andere werkzaamheden.

En dan: een ‘Prio 1’ …

Ineens is het stil aan tafel, Demi en Chris luisteren aandachtig naar een bericht dat via hun oortje binnenkomt. “We moeten met Prio 1 naar de snelweg, maar je mag wel mee!” We laten alles achter en spoeden ons via de hoofdingang van het gemeentehuis naar de auto. Met toeters en bellen gaat het richting de A1, want een Prio 1 is de allerhoogste status die een incident kan hebben.

Over de radio hoor ik een stem via de centrale: ‘de wijkagenten van Voorst zijn onderweg’. Dit is dus waar we over spraken, de veldwachter van vroeger jakkert nu op de snelweg. “Wij zijn het dichtste bij, dus we gaan. Dan zijn er geen grenzen in gebieden” en Chris manoeuvreert ons vakkundig door het verkeer.

Het werkgebied
Op de terugweg naar Twello praten we verder over de werkgebieden. “We kunnen maar zo in Lochem staan terwijl er in Voorst wat gaande is” vertelt Demi. Chris: “We zijn wel zo flexibel om ook in een andere gemeente een melding te draaien en andersom net zo.” Demi: “Vandaag hadden we een reanimatie na een ongeval, toen werd Deventer hierheen gestuurd. Dat wordt via de centrale meldkamer aangestuurd.”

Chris geeft aan dat de aanrijtijden vrijwel altijd worden gehaald. “De meldkamer zal altijd eerst proberen om een eenheid van het lokale team te sturen. Maar met ons onvoorspelbare werk kan het soms zijn dat collega’s uit andere teams sneller op locatie kunnen zijn. Zij hebben wel inzicht in de historie van een adres of persoon, maar niet altijd evenveel lokale kennis.”

Voorlichting en preventie
We kennen allemaal het fenomeen nepagenten of zogenaamde bankmedewerkers aan de deur. Wat doe je op dat moment? Die onderwerpen en vragen worden besproken tijdens bijeenkomsten met bijvoorbeeld ouderen. Juist zij zijn een doelgroep die vaak te maken krijgt met deze vorm van criminaliteit.

Maar er zijn ook zorgen om de jongeren. Ze worden via verschillende social media kanalen en al op jonge leeftijd benaderd om in opdracht, bij mensen aan te bellen om bijvoorbeeld sieraden op te halen. Een vorm van digitale criminaliteit, waar jongeren heel veel geld voor krijgen. Demi: “Met geld kan je spullen kopen: dure kleding, de nieuwste telefoon of een fiets en dat geeft weer aanzien.” Chris vervolgt: “Zitten de jongeren eenmaal in dat circuit, dan komen ze er moeilijk uit. Daarbij werkt het geld verslavend.”

Door voorlichting aan verschillende onderwijsgroepen hoopt de politie preventief te werken. Aan wie iets verdachts waarneemt of slachtoffer wordt is de boodschap eensluidend: altijd melden!

Wat kun je zelf doen?

De wijkagenten merken op, dat inwoners van alles aan hun kwijt willen. “Ze hebben een probleem, dus bellen ze de politie. Maar wat heb je er zelf aan gedaan? Spreek je mensen ergens op aan of ken je elkaar? Stel de vraag wat je zelf kunt doen. Denk er bijvoorbeeld aan, dat op het moment dat politie komt meepraten over een burenconflict, het probleem naar een ander level gaat. Soms is het echt beter om zelf met je buren te praten.”

Wees kritisch, maar blijf bij de feiten.
“Wij willen graag ons verhaal doen: wij zijn wij en wat doen wij nou eigenlijk? Om misstanden te voorkomen: kritisch zijn mag, maar het moet wel juist zijn. Mensen willen ons over van alles spreken, maar dat kan niet altijd. Bel ons, laat van je horen, soms kunnen we anderen inschakelen om te helpen. We zijn breed inzetbaar maar kunnen niet overal zijn, al willen we dat wel. Dat rondje door de wijk lukt niet altijd, maar dat wil niet zeggen dat we niet bereikbaar zijn.”