Daar staat ze. Maagdelijk beige-wit in de blauwe lentelucht: het nieuwe gemeentehuis. Het mocht wat kosten, circa 15 miljoen euro. Maar we – de inwoner van de gemeente Voorst bedoelend – zijn erop vooruitgegaan. Dat is tenminste de opinie van deze redactie.

Toch keken wij nog even vreemd op bij het gemeentehuis, door een tip die we kregen. Het gebouw zou met de bouw vol zijn geraakt met hennep. Nee, de plantjes liggen niet bij één van de wethouders verstopt in de kast voor illegale handel, zo spannend is het niet. Het zou wél in de gevel zitten. We bellen met De Twee Snoeken, het architectenbureau achter het nieuwe gemeentehuis in Twello. En, we mogen Joost Roefs – dé architect achter het gemeentehuis – erover bevragen.

Om met de deur in huis te vallen. Zit er hennep in het Voorster Gemeentehuis.

Roefs begint te lachen: “Dat klopt, ja. Het is trouwens ook bijna de hennep die je van een coffeeshop kan kennen. Zie de hennepplant die wij gebruikten als een broertje van die uit de shop. Dat broertje kan je niet roken. In combinatie met kalk, vezels en water kan je er wel heel stevig materiaal van maken en een gevel mee bouwen. Dat deden we.

De gemeentehuisgevel in Voorst, dat witte beige-achtige van het gebouw, is hennep.’’

Voorst wilde een mooier maar ook duurzamer gemeentehuis, is dat laatste ook gelukt?

“Ja, vooral door diezelfde hennep. Hennep groeit, het is een plant. Hennep neemt veel CO2 op, het absorbeert CO2. Daar waar met de klassieke bouw met bakstenen CO2 wordt uitgestoten. Dat maakt het proces zeer verduurzamend.

Hennep groeit bovendien snel. Binnen tachtig tot negentig dagen was het in volume gegroeid naar de gevel die je in Voorst ziet.

Het mooie en groene is ook dat het materiaal ademt. Vocht trekt als het ware in de hennep als het regent of vochtig is. Is het warm, dat stoot-ie de vocht weer af. Dat geeft een fijn en gezond binnenklimaat in het gebouw, om in te leven en te werken.”

Deze bouw klinkt als uniek, is dat ook zo?

“Je hebt bij een aantal privaat gebouwde huizen kalkhennep. Maar… Het is nog nooit op deze schaal gedaan, zoveel kalkhennep bij zo’n groot gebouw. Wat extra bijzonder te noemen is, is dat we de kalkhennep in het zicht hebben gelaten. Alleen bij een woning in Friesland vonden we zoiets terug. En bij de verbouwing van een zeer kleine supermarkt in België.’’

Waar groeit de hennep, in het buitenland?

“Nee, dit kan gewoon in Nederland tot wasdom komen. Het mooiste was geweest als we de hennep in Voorst hadden kunnen laten groeien. Dat bleek toch lastig om op te starten. Het komt uit Friesland, waar al hennepvelden waren. Daar is de hennep gerooid en in vlokken kwam het met vrachtwagens naar Twello.

Op de bouwplaats gooide de aannemer het in de mixer. Die doet er kalk bij en water en ter plekke is de kalkhennep gemaakt. Die kalkhennep gaat in een bekisting en die moet je aanstampen, dat gebeurt handmatig met een stamper. Er stonden telkens veertien man op een rij die blokken aan te stampen. Dat is een grappig gezicht en ook een uitzonderlijk maakproject. In een dag deden ze een gevelgedeelte van circa vijftien meter breed en zeven meter hoog.’’

Klinkt als pionieren. Was het nog spannend of dit zou lukken?

“Dat was wel degelijk spannend, ja. We hadden geen voorbeeld. We spraken open met de gemeente hierover. ‘Op deze schaal is het nog nooit gedaan, maar wij denken dat het kan’. We moesten in de pioniersfase ook allerlei proeven doen en certificering ontwikkelen, de isolatiewaarde testen en brandproeven doen. Dat bestond voor dit materiaal nog niet.

We zeiden eerlijk: we gaan voor kalkhennep, maar mocht ergens onderweg blijken dat het niet gaat, dan gaan we terug naar een traditioneel baksteen-ontwerp, dat was plan b. Een stuurgroep onder leiding van de wethouder koos voor kalkhennep, een risico en best een dappere keuze. Ze wilden in duurzaamheid het juiste voorbeeld geven.’’

Dat lef is gezien, het gebouw is een prijzenpakker, toch?

“Het Voorster Gemeentehuis is genomineerd voor BNA Het Beste Gebouw van het Jaar, eigenlijk dé architectuurprijs van Nederland. Een hele eer, al wonnen we deze niet. We staan in Het Jaarboek Architectuur in Nederland, een jaaroverzicht van de bijzonderste nieuwe gebouwen. En het ontwerp won De Innovatieprijs bij het journalistieke architectenplatform De Architect.’’

Gefeliciteerd. Wat we nog wel dachten: koop geen beigebroek, zeggen moeders altijd, je ziet er iedere vlek op! Is deze gevel ook zo besmettelijk?

“Het is een beetje hetzelfde als een wit gestucte wand, je ziet er inderdaad iets sneller vlekken op. Maar: je kan het snel reinigen. Na tien of vijftien jaar vernieuwen we de gevel bovendien met een nieuwe maagdelijke witte laag.”

Heb jij ook tips of geruchten die je door ‘Het Voorster Nieuws zoekt het uit’ wil laten uitpluizen? Mail ze naar info@voorsternieuws.nl en geef de mail het onderwerp ‘Voorster Nieuws zoek uit!’ mee.